Guy De Jaegher noemt zich zelf een beoefenaar van het schilderkunstig realisme. Waarschijnlijk denkt hij daarbij aan wat Karel van Mander in zijn Het Schilder-Boeck (1604) verstaat onder het afbeelden van ‘stilstaende dinghen naer het leeven’. Het valt overigens nog te bezien in hoever De Jaeghers sympathieke zelfomschrijving als realist steek houdt. Als hij met realisme bedoelt dat hij schildert wat hij ziet, dan klopt dat in grote lijnen. Maar als men onder realisme een stijl verstaat die naar de werkelijkheid toe stapt om zich daaraan, hoe ook, schilderkunstig aan te passen, dan groeien de twijfels. De Jaegher beweegt zich juist niet naar de werkelijkheid. Hij manipuleert – dat woord heeft in deze context niets pejoratiefs – ze door haar ingrediënten of samenstellende elementen te isoleren in een nieuwe, eigenzinnige constellatie die vervolgens in verf en kleur acribisch wordt weergegeven.
‘Terwijl ik tijdens het denken aan wat ik schilder aan alles twijfel, verdedigt zich dat schilderend denken tegen de twijfel die mij onzekerheid over mijn schilderend bestaan tijdens mijn denken influistert.’ Zo klinkt de cartesiaanse twijfel van de naar picturale volmaaktheid strevende schilder. Guy De Jaegher is een fijnschilder die uiterst precies en op realistische wijze met groot technisch vakmanschap zijn voorstellingen uitwerkt. Hij volgde van kindsaf aan les aan de kunstacademie te Kortrijk en studeerde vervolgens grafische kunsten aan het Sint-Lucas Instituut te Doornik. Hij werkt met olieverf – voornamelijk op paneel – en is eveneens een virtuoos in de achterglas-schilderkunst (olieverf op de achterzijde van het glas/églomisé). De Jaeghers realisme staat derhalve allereerst in dienst van een geavoueerd esthetisch doel; trouw aan de oorspronkelijke werkelijkheid is enkel het middel daartoe. Het weefsel dat werkelijkheid heet,wordt ontbonden, ontrafeld; de losse elementen worden opnieuw samengesteld. Zo onstaat ruimte voor de schepping van een nieuwe, nu disfunctionele en zuiver picturale samenhang. Heeft hij de dingen eenmaal stilgelegd, dan start de stillegger op een uiterst tijdrovende en dus volstrekt onhedendaagse weg van het Fijn-schilderen; een weg die moet voeren naar een volstrekt onmodieus kunstgenre dat men sedert vier eeuwen stilleven noemt. Precies die bewust contre vents et marées gekozen weg omschrijft fijnschilder Guy De Jaegher, meteen feilloos gevoel voor paradox, als hedendaags realisme.
Frans Boenders
Ere-voorzitter en lid van de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten. Auteur en kunstcriticus.
